Dünyayı etkisi altına alan, özellikle Avrupa ve Amerika’da ciddi sayıda ölümlerin yaşandığı korona virüsü salgınında şu anda ne durumdayız?
Bakanlığın verilerine göre artık vaka sayıları düşüyor gözüküyor. Bu çan eğrisi şeklinde bir dalga oluşturdu. Önce yükseldi. İlk vaka 11 Mart’ta görülmüştü ve 11 Nisan’da zirve yaptığı kabul ediliyor. Ondan sonra da vaka sayılarımızın düştüğünü görüyoruz. Bu sevindirici bir haber. Artık vaka sayıları 2000’in altına inmiş durumda. Bununla beraber ölüm sayıları da azaldı. Yani en azından şu an azalma eğiliminde.
Salgınla mücadele hususunda devletlerin sağlık sistemlerinin önemi görmezlikten gelinemez. Sağlık sistemimizin salgın karşısındaki durumunu değerlendirebilir misiniz?
Salgın özellikle diğer ülkelerde, İtalya, Fransa, İspanya ve Amerika’da ciddi bir şekilde daha büyük sorunlara sebep oldu. Bunu çok yönlü incelemek lazım. Yani neden orada öyle oldu? Tek bir faktör açısından bakılamayabilir. İyi incelemek lazım. Yaş grupları ve alınan önlemler konusunda gecikmeler açısından bakılabilir ama Türkiye’de birçok önlem aldık. Özellikle vakaların dışarıdan gelmesini önlemek hususunda Sağlık Bakanlığımız ciddi tedbirler aldı. Lakin vaka ülkemizde bir şekilde görüldü. Bu süreç daha iyi nasıl yapılabilirdi? Havalimanından girerken bu insanlar sadece termal kamera ile bakıldı. Termal kamerada, virüs görünmeden virüs taşıyan insanlar geçmişti.
Baştan sıfırlayabilir miydik? Diye baktığımızda, biraz zor. Vakalar ülkemize girdi ama ondan sonra da birçok önlem aldık. Önlem alma konusunda tek başına önlemler yetmiyor. Bu önlemlere vatandaşın uyması lazım. Vatandaş önlemlere uymazsa alınan tedbirler hiçbir şey ifade etmiyor. Çoğunluğun önlemlere uyduğunu kabul ediyorum. Ama yine de vaka sayılarımız ciddi bir şekilde arttı ve 6000’lere kadar çıktı. Daha sonralarında ise düşüşe geçtiğini hepimiz gördük. Bu, vaka bulmada ve vakaları tedavi etmede başarılı olduğumuzu gösteriyor. Sağlık hizmetlerimiz açısından bizi mutlu eden konu ise ölümlerin az olması oldu. Ölüm hızlarına baktığımızda şu an ölüm düzeyinin en düşük olduğu ülkelerden biriyiz. Yani toplam vakaların %2.5-3 arası vefat etti. Keşke hiç olmasaydı ama diğer ülkelere göre kıyasladığımızda özellikle tedavi konusunda daha çok başarılı olduğumuzu gösteriyor.
Başka bir faktör var mı? Virüs açısından farklılıklar var mı? Bunlar daha sonraki mikrobiyolojik incelemelerde ortaya çıkar ama tedavi kısmında ya da ölümleri önleme konusunda çok başarılı gözüküyoruz. Bu da Sağlık Bakanlığının ifadesine göre erken tanı koymamıza ve erken tedavi altına almamıza bağlı olarak yorumlanıyor. Ne kadar erken tanı koyarsanız, tedavi o kadar erken başarılı olur. Belki diğer ülkelere göre avantajımız oldu. Çok şükür, vakalar ciddi bir patlama şeklinde yükseliş göstermedi. Bu yüzden hem hastanemiz hem de hastanedeki yoğun bakım yatak kapasitemiz bu hastaları karşılayacak durumda oldu. Yani hastane, yatak ve solunum cihazı sıkıntımız olmadı. Bunlar da sorunun büyümesini ya da ölümlerin artmasını engelledi.
Kamu-Özel ortaklığı ile kurulan Şehir Hastaneleri nedir? Ne için kurulmuştu?
Şehir hastaneleri AKP’nin tanımlaması. Yeni kurdukları hastanelere böyle bir isimlendirme yaptılar. Bu, hastaneleri genel hastanelerden ayrı görmüyorum. İsim olarak şehir hastanesi deniyor. Bu hastaneler biraz daha kompleks şeklinde ve daha büyük hastaneler. Birçok departmanı olan ya da ayrı ayrı bloklar halinde bir kompleks halinde yapılmış hastaneler olarak kabul edebiliriz. Son zamanlarda Adalet ve Kalkınma Partisi şehirlere böyle büyük çapta hastaneler yaptığını söyleyebiliriz.
Salgına karşı verdiğimiz mücadelede şehir hastanelerinin üstlendiği rol ne olmuştur?
Şehir hastanesi olarak değil genel hastaneler olarak bakmak daha doğru. Çünkü oradaki sağlık personelimiz baştan beri bir ekip halinde tedavi hizmetleri veriyor. Yani bu sadece şehir hastanesinin verdiği bir hizmet değil. Üniversite hastaneleri, özel hastaneler ve eskiden var olan hastaneler de virüs tedavi hizmeti veriyor.
Bir de olayın sağlık hizmetleri açısından saha kısmı var. Aile hekimleri, aile sağlığı çalışanları, sağlık müdürlükleri ve ilçe sağlık müdürlükleriyle beraber verilen bir hizmet var. Onların görevi sahada vakaları, temasları tespit etmek ve tarama yapmak. Bu hizmet de çok önemli çünkü erken tanı koymak biraz da onların başarısı. Hastanedeki sağlık personeli ise hastaneye gelen vakalara hizmet vermekte.
Vakaların bir kısmında kendi kendini izole eden, bu süreci evinde geçiren hastalar var. Türkiye’de test yapıldığında pozitif çıkanlar başlangıçta %15 iken daha sonra %10’lara indi ve tüm vakaların da %5’inin hastalığı ağır seyrediyor. Yani %95’i evinde veya normal servislerde takip edildi. Çok şükür tedavi oldular ama hastaların %5’i yoğun bakımda yattı ya da entübeydi.
Bunun için olay 2 boyutlu. Bir saha boyutu var, bir de hastanede boyutu var. Tüm hastaneler veya Sağlık Bakanlığı tarafından salgında karantina hastanesi olarak kabul edilen hastanelerde, tedavi merkezi olarak seçilen yerlerde tedaviler yaptı ve tedavilerde de çok başarılı bir durumdayız.
Son olarak neler söylemek istersiniz?
Salgın devam etmekte ve salgına karşı ciddi bir çaba verdik ve fedakârlık yaptık. Özveri içerisinde uğraşıyoruz. Bu ciddi bir mücadele. Hepimiz fedakârlık yaptık fakat önlemleri almaya devam etmemiz lazım. Kişisel korumayı, maskeyi ve özellikle de sosyal mesafeyi korumamız lazım. Belki de virüsle yaşamayı öğrenmek ve buna alışmamız gerekebilir. Ama bu zamana kadarki kurallara uymamız konusunda gösterdiği sabırdan dolayı tüm milletimize teşekkür ediyorum.
