Uygur Akademisi Vakfı, İstanbul Üniversitesi Milliyetçi- Ülkücü Akademisyenler Birliği, Türk Eğitim-Sen İstanbul 10 Nolu Şubesi, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, Yıldız Teknik Üniversitesi gibi kurumların paydaşlığıyla düzenlenen “Türkiye-Çin ilişkileri Sempozyumu” 4 Aralık 2021 tarihinde İstanbul Üniversitesi Prof. Dr. Fuat Sezgin Kongre ve Kültür Merkezinde gerçekleştirildi.
Sempozyum düzenleme kurulunda Prof. Dr. Mustafa Delican, Prof. Dr. Abdulkadir Emeksiz, Prof. Dr. Orhan Sevgi, Dr. Ali Ahmetbeyoğlu, Dr. Ferhat Kurban Tanrıdağlı ve Dr. Hüseyin Şen’in yer alırken, Sempozyum bilim kurulu ise Prof. Dr. İlyas Topsakal, Prof. Dr. Mehmet Akif Okur, Prof. Dr. Hayati Durmaz, Doç. Dr. Muzaffer Ürekli ve Dr. Şevket Nasir’in yer aldığı sempozyuma İstanbul Üniversitesi Rektörü Sayın Mahmut AK katılmış ve bir konuşma yapmıştır.
Sempozyum, Uygur Akademisi Genel Sekreteri Dr. Şevket Nasır’ın hazırladığı “Uygurların İnsan Hakları Savunucusu ve Adalet Savaşçısı Doç. Dr İlham Tohti” başlıklı belgesel gösterisiyle başlamıştır.
Uygur Akademisi Genel Başkanı Dr. Ferhat Kurban Tanrıdağlı yaptığı açılış Konuşmasında sempozyumla ilgili bilgi verdikten sonra “Biz Uygur Akademisi olarak bu sempozyumun Türkiye Cumhuriyeti Devletinin âli menfaatleri için Türk Dünyası’nın ortak çıkarları için Doğu Türkistan ve Uygurların geleceği için hayırlara vesile olmasını dileriz” dedi.
“İlham Tohti Enstitüsü” Başkanı Enver Can yaptığı konuşmasında Enstitünün Avrupa’da yaptığı çalışmalardan bilgi verdi ve İlham Tohti’nin Nobel Barış ödülüne aday gösterilmesi için Türk akademisyenlerinden ve millet vekillerinden destek beklediklerini dile getirdi.
Sempozyum Düzenleme Kurulu adına söz alan Prof. Dr. Mustafa Delican konuşmasında “Akademisyenlerin en önemli görevi bilgiyi üretmek, paylaşmak ve sürekliliğini korumaktır. bütün alanlarda buna ihtiyacımız var. Bütün dünyada ne olup bitiyor bilmemiz gerek. 350 milyon Türk halkı dünya düzeninde önemli etken olmamız gerekiyor. İ.Ü Milliyetçi- Ülkücü Akademisyenler Birliği olarak Türk Milletinin ortak çıkarlarını ilgilendiren konularda daha çok çalışmalar yapacaklarını, Türkiye - Çin ilişkilerini irdelemek bu açıdan önemli olduğunu ifade ederek katılımcılarına teşekkürlerini bilidirdi.
Türk Dünyası Vakfı adına söz konuşan Dr. İbrahim Akış, Merhum Turan Yazgan Hoca’nın en büyük arzusunun önce Kaşgar’a gidip oradan Hacca gitmek olduğunu anarak başladığı konuşmasında Vakıf olarak 2019 Turan Yazgan ödülünü Doç. Dr İlham Tohti’ye verdiklerini dile getirdi ve sempozyuma başarılar diledi.
Protokol konuşmalarının sonunda yer alan İstanbul Üniversitesi Rektörü Mahmut Ak, yaptığı konuşmasında “İstanbul Üniversitesi olarak bu tür bilimsel çalışmalarla ülkenin siyasi çıkarlarına hizmet etmeye, Türk Dünyası’nı ilgilendiren konulara önem vermeye özen gösterdiklerini ifade ederek sempozyumun Doğu Türkistan’da yaşanan sorunların çözümü için hayırlara vesile olmasını dilediklerini ifade ettiler.”
Protokol konukları konuşmalarını başlarına Uygur Doppası giyerek yaptılar. Konukların Uygurlara vermiş olduğu “yanınızdayız” mesajı alkışlarla karşılandı.
Sempozyumda 3 oturum gerçekleştirildi
Birinci oturum, Prof Dr. Mehmet Akif Okur’un başkanlığında gerçekleşti. Prof. Dr. Hasan Köni’nin “Türkiye’nin Çin Politikası” başlıklı sunumundan sonra, Prof. Dr. Alimcan İnayet “ Türkiye’nin Doğu Türkistan Politikası” başlıklı sunum yaptı.
Öğle arasında konuklara Türkistan Uygur pilavı ikram edildi.
İkinci Oturum Doç. Dr. Muzaffer Ürekli’nin başkanlığında devam etti. Doç. Dr. Erkin Ekrem “Çin’in Türkiye Politikası” başlıklı sunum gerçekleştirdi. Sonrasında Dr. Arslan Yaman:” Türkiye- Çin Ticaret İlişkileri” başlıklı sunum gerçekleştir. Prof.Dr. Havva Kökaslan ile Vüsal Hasanzade birlikte “Bir Kuşak, Bir Yol Projesinin Türkiye ve Türk Dünyasına Etkileri” başlıklı sunumu gerçekleştirdiler.
Üçüncü Oturumun başkanlığını Prof. Dr. Mustafa Delican yaptı. Dr. Ferhat Kurban Tanrıdağlı “Konfüçyüs Enstitüleri ve Türkiye’deki Yapılanması” başlıklı sunum gerçekleştirdi. Dr. Higashitotsu Kutluk ise “Türkiye-Çin İlişkileri ve Japonya” başlıklı bir sunum yaptı.
Sempozyumun sonunda Dr. Ali Ahmetbeyoğlu kapanış konuşması yaptı ve sempozyumu şöyle özetledi:
“Türkistan coğrafyası sahip olduğu yeraltı zenginlikler sebebinden, küresel güçler için, özellikle Çin açısından çok önemli hale gelmiştir. Bu sempozyumda Türkiye-Çin ilişkileri siyasî ,iktisadî, uluslararası ilişkiler açısından masaya yatırılmıştır. Bunları tartışırken kanayan yaramız Doğu Türkistan dile getirilmeye çalışılmıştır. Cümleden ağır bedeller ödeyen İlham Tohti kamuoyuna bir kez daha sunulmuş oldu. Nobel ödülü almasını umuyoruz. Sempozyumla ilgili en kısa zamanda bir metin kamuoyuna sunulacaktır. Toplantıyı düzenleyen kurumlar ve şahıslara, değerli katılımcılara ve herkese saygılarımızı sunarız”
