Karabağ'ın Şuşa şehri yakınlarında, Hankendi'yi Ermenistan'a bağlayan yolda Rus güçlerinin konuşlandığı bölgede başlayan protesto neticesinde, Laçin koridoru diye bilinen Laçin ve Hankendi yolu kapatıldı. Bu koridorun, Ermenistan'ın dışarıyla tek bağlantısı olduğu biliniyor. Protestoya katılan sivil toplum kuruluşları ve halk, Kızılbulak altın madeni ile Demirli bakır madeninin istismarına itiraz ediyor. Protestocular, sözde Rus barış gücü komutanı General Andrei Volkov ile müzakereler sonunda alınan kararların uygulanması ve Azerbaycan’dan gelen uzmanların madenleri denetlemesi için gerekli koşulların oluşturulması hakkında görüşmek istiyor.
Ne Olmuştu?
Azerbaycanlı yetkililer, Karabağ'da işletilen maden ocaklarını denetlemek için 10 Aralık’ta bölgeye gitti. Ermeniler, sorunun siyâsî bir çözüm gerektirdiği mazeretini sunarak Azerbaycanlı uzmanları bölgeye sokmadı. Halbuki Rus güçlerin komutanlığı ile yapılan müzakerelerde, Azerbaycan Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı, Ekoloji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı Emlak İşleri Devlet Dairesi Başkanlığı ve "AzerGold" anonim şirketi uzmanlarından oluşan bir ekibin Azerbaycan topraklarında bulunan Kızılbulak altın madeni ve Demirli bakır madeninin denetlemesi konusunda anlaşma sağlanmıştı. Alınan karara rağmen sözde Rus barış güçlerinin, Ermeni kuvvetlere karşı gerekli hamleleri yapmadığı görüldü. Başlayan protesto sonrası Putin ile Paşinyan’ın “Azerbaycan- Ermenistan sınır güvenliği” hakkında görüşmesi, İkinci Karabağ Muharebesi ile Karabağ’da Ermenistan işgaline son veren Azerbaycan tarafından tepki ile karşılandı.
Madenlerin İstismarından Ermeni Yönetimi Ne Kazanıyor?
Ermenistan yönetiminin gelirinin yarısından fazlası, Azerbaycan topraklarında bulunan madenlerin Ermenistan tarafından istismarıyla elde ediliyor. Liechtenstein'da kayıtlı, Ermenistan'a ait Vallex Group bünyesindeki Base Metals, 2002 yılından beri Kızılbulak bakır ve altın madenlerini yasa dışı olarak işletiyor. Buradan elde ettikleri madenleri, Ermenistan'a ve dünya pazarlarına taşıyor. Şirketin Ermenistan yönetiminin en büyük vergi mükellefi olduğu biliniyor. Karabağ’da iki ayrı madeni işleten firmanın, Ermenistan hükümetine 2019 senesinde 47 milyon dolardan fazla vergi ödediği söyleniyor.