İletişim: sakinoner@hotmail.com
Dergiler; siyaset, bilim, sanat, kültür, fikir, spor ve magazin gibi çeşitli konularda yazıların yer aldığı ve belli aralıklarla çıkarılan yayın organlarıdır. Dergiler, Avrupa’da 17. yüzyılın son çeyreğinde, bizde 19. yüzyılın ikinci yarısında yayımlanmaya başlamıştır.
Avrupa’da yayımlanan ilk dergiler; Paris’te 1672’de Jean Donneau de Vise tarafından çıkarılan “Mercure Galant” ve 1692’de Londra’da R. Baldwin tarafından çıkarılan “The Gentleman’s Magazine”dir. Bizde yayımlanan ilk dergiler ise; 1850’de Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye tarafından çıkarılan “Vakâyi-i Tıbbiye” ve 1862’de çıkarılan “Mecmua-i Fünun”dur.
Osmanlı İmparatorluğu, 19. yüzyılda II. Mahmut’tan itibaren yapılan ıslahat hareketleri ile her alanda büyük bir değişim yaşamıştır. Ayrıca yine bu yüzyılda, azınlıkların milliyetçilik kalkışmalarıyla, özellikle Balkan coğrafyasında ayrılık rüzgârları esmeye başlamıştır. “Osmanlıcılık” siyaseti güden yöneticiler, bu rüzgâra karşı, en azından Müslüman tebaayı bir arada tutabilmek için “İslamcılık” siyasetini benimsemişlerdir. Aydınlarımız arasında da, bu gelişmelere tepki olarak ve Batı’da yapılan Türk dili ve tarihi üzerindeki çalışmaların ve eserlerin etkisiyle “Türkçülük” akımı doğmuştur. Bu gelişmeden ürken yöneticiler, bu akımı benimseyen aydınların bir kısmını İstanbul’dan sürmüşler ve bir kısmı da Avrupa’ya kaçmak zorunda kalmışlardır.
19. yüzyılın sonlarında “Türkçülük” akımı, biraz da Türkiye dışındaki Türk milliyetçilerinin etkisiyle, belli bir olgunluğa ulaşmıştır. 20. Yüzyılın başlarından itibaren de Türkçülük akımının yayın ve teşkilatlanma faaliyetleri başlamıştır. Bu faaliyetler sonunda, milliyetçilik fikri aydınlar arasında yayılmış ve bir millî edebiyat oluşmuştur. Çanakkale Zaferini ve Kurtuluş Savaşı’nı kazandıran ruh, bu çalışmalardan doğmuştur. Cumhuriyet’in ilanına kadar yayımlanan milliyetçi dergiler; 1911’de Selanik’te Ömer Seyfettin ve Ali Canip (Yöntem)’in yayımladığı “Genç Kalemler”, 1911’de Mehmet Emin (Yurdakul) ve Yusuf Akçura’nın yayımladığı ve bir yıl sonra Türk Ocağı tarafından yayımlanmaya devam edilen “Türk Yurdu” ve 1917’de Ziya Gökalp tarafından yayımlanan “Yeni Mecmua”dır.
Türkiye Cumhuriyeti devleti, Türk kimliği ve varlığı üzerine inşa edilmiştir. Fakat devrin sosyal ve politik şartları sebebiyle milliyetçiler, uzun süre üvey evlat muamelesi görmüşlerdir. Cumhuriyet’in ilk yıllarında Türkçülük akımının en önemli temsilcisi, Nihal Atsız’dır. Atsız’ın yayımladığı ilk dergi, 1931’de yayımlanan “Atsız Mecmua”dır. Atsız, daha sonra “Orhun”, “Orkun” ve “Ötüken” dergilerini çıkarmıştır. Bu dönemde yayımlanan Nurettin Topçu’nun “Fikir ve San’atta Hareket” (1939) ve Necip Fazıl Kısakürek’in “Büyük Doğu” (1943) dergileri de, milliyetçi-muhafazakâr dergiler olarak dikkat çekmektedir.
Cumhuriyet döneminde millî sanatı temsil eden bazı edebiyat dergilerinin çıkarıldığını görüyoruz. Bunların başlıca olanları; Mehmet Çınarlı’nın çıkardığı “Hisar” (1950), Feyzi Halıcı’nın Konya’da çıkardığı “Çağrı” (1956), Arif Nihat Asya ve Galip Erdem’in çıkardığı “Defne” (1966) ve Ahmet Kabaklı’nın çıkardığı “Türk Edebiyatı” (1972)’dır. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü’nün 1962’de Türk dünyası ile ilgili çıkardığı “Türk Kültürü”nü de milliyetçi dergiler içinde sayabiliriz.
1950’den sonra yayımlanan başlıca milliyetçi dergiler; 1954’te İlhan Egemen Darendelioğlu’nun çıkardığı “Toprak”, 1962’de İsmet Tümtürk’ün çıkardığı “Millî Yol”, 1963’te Kemal Fedai Coşkuner’in çıkardığı “Fedai”, 1966’da Ahmet B. Karabacak’ın çıkardığı “Milli Hareket”, 1969’da Sadi Somuncuoğlu, İbrahim Metin ve Halil Özyıldız’ın çıkardığı “Devlet” ve 1969’da Halide Nusret Zorlutuna’nın çıkardığı “Ayşe” dergisinin aynı yıl isim değişikliği ile çıkarılan “Töre”, 1972’de Sadi Somuncuoğlu’nun çıkardığı “Bozkurt”, 1976’da Ahmet B. Karabacak’ın çıkardığı “Ülkücü Kadro”dur.
1968 yılından sonra başta Ülkü Ocakları olmak üzere her kesimde ülkücü teşkilatlar kurulmuş ve bunların çoğu da birer dergi yayımlamışlardır. Bu dergilerin başlıca olanları şunlardır: 1968’de çıkarılan Üniversiteliler Kültür Derneği’nin “Ocak” ve Genç Ülkücüler Teşkilatı’nın “Millî Ülkü”, 1974’te çıkarılan merkezi Kayseri’de bulunan Büyük Ülkü Derneği’nin “Büyük Ülkü” ve Ülkü-Tek’in “Ülkü-Tek”, 1975’te çıkarılan İstanbul Ülkü Ocakları’nın “Genç Arkadaş”, Ülkü-Bir’in “Ülkü-Bir” ve Ankara İmam Hatip Lisesi mezunlarının “Hasret”, 1976’da çıkarılan Ülkücü Memurlar Derneği’nin “Ülküm”, Ankara Büyük Ülkü Derneği’nin “Liseli Genç” ve Genç Ülkücüler Teşkilatı İstanbul Şubesi’nin “Lise Davamız”, 1977’de çıkarılan Ülkücü Köylüler Derneği’nin “Yiğit Köylüm”, Ülkü Ocakları Kızlar Masası’nın “Bizim Gergef”, 1978’de çıkarılan Ülkücü İşçiler Derneği’nin “Kutsal Alın Teri”, Ülkü-Bir’in üç aylık ilmi araştırmalar dergisi “Milli Eğitim ve Kültür”, Lütfi Şehsuvaroğlu ve Burhan Kavuncu’nun “Nizam-ı Âlem” ve bir grup ülkücünün çıkardığı “Divan”, 1979’da çıkarılan bir grup ülkücünün “Birliğe Çağrı” ve Ülkücü Hanımlar Derneği’nin “Ananın Sesi”, 1980’de Esat Güçhan’ın çıkardığı “Türkiye ve Dünya” dergileridir. Ülkücü hareketin tek mizah dergisi “Çaylak” da 1977’de yayımlanmıştır. Bu dergilerin tamamı 12 Eylül 1980 İhtilali’nden sonra kapatılmıştır.
12 Eylül 1980 İhtilâli’nden 2014 yılında “Yeni Ufuk” dergisinin yayımlanmasına kadar milliyetçi ve ülkücü sürekli bir derginin yayımlanmadığını görüyoruz. Bu sebeple yeni yayımlanmaya başlanan “Millî Devlet” gazetesi, Türk ve dünya gündemini milliyetçi bakış açısı ile değerlendirme konusundaki boşluğu büyük ölçüde dolduracaktır. Bu gazeteyi fikir hayatımıza kazandıran bütün idealist arkadaşlara sonsuz başarılar dilerim.
