ATEİZM-LVII

Baron D’Holbach’da Ateizm (Devam)

Baron d’Holbach’ın din ve Tanrı hakkındaki fikirleri günümüz ateistleri tarafından dile getirilmektedir. D’Holbach, içinde yaşadığı toplumun dini olan Hıristiyanlığın değer yargıları ve Kilise’nin tutumu dolayısıyla Hıristiyanlığa karşı savaş açmıştır. Onun din diye söylediği şeyler, sadece Hıristiyanlığı ifade etmektedir. Hâlbuki onun eleştiri yönelttiği pek çok şey, İslam dini açısından farklıdır. Mesela dinin akla karşı oluşu ve akıl konusundaki eleştirisi İslam dini açısından doğru değildir. İslam, akla çok önem veren bir dindir. Keza Tanrı konusundaki fikirleri de aynı. Kur’an’ın Tanrı’sı ile d’Holbach’ın eleştirdiği yani Hıristiyanla rahiplerin telkin ettiği tanrı çok farklıdır. Bu sebeple kişileri okurken, onun hangi dini hedef aldığını bilmek durumundayız. Bütün dinleri ve inançları aynı kefeye koyamayız.

Baron d’Holbach’ın eserlerinden derlenen ve internet ortamında da ulaşılabilecek ateizm ile ilgili düşünce ve fikirlerinden seçmeler şöyledir:

-“Ancak dinin bulutlarını ve hayaletlerini dağıttığımızda hakikati, aklı ve ahlakı keşfedeceğiz.”

-“Bilinmeyen, gizli, hayali, efsanevi, mucizevî, inanılmaz ve hatta korkunç olan şeyi açık, basit ve sağlıklı olana tercih etmek, cehaletin özelliğindendir. Gerçek, hayal gücü üzerinde hiçbir zaman, herkesin kendisine göre düzenlemekte özgür olduğu batıl hayaller kadar şiddetli sarsıntılar yapmaz. Sıradan insanlar masal dinlemeyi her şeye tercih eder. Rahipler, bu masallardan dinler icat eder ve sırlar üretirler. Bunları sıradan insanların yaratılışına ve huyuna göre kullanmışlardır. Sıradan insanların bu eğilimi yüzünden, rahipler, kendinden geçmiş coşkunları, kadınları, cahilleri kendilerine bağlamışlardır.”

-“Bir ateist, insanlığı yeniden doğaya, deneyime ve akla yönlendirmek için, insanlığa zarar veren ejderhaları yok eden kişidir.”

-“Bozulmuş bir toplumda, mutlu olabilmek için bozulmuş olmak gerekir.”

-“Bütün bilim fiziktir, ahlak bile.”

-“Bütün çocuklar ateisttir, tanrı fikri onlarda yoktur.”

-“Din akla karşıdır; insanlığın mutluluğa ulaşmasını engeller; siyasal zorbalığa elverişli zemin hazırlar. Dinleri bilgisizlik ve korku doğurmuş; “eğitim”, “alışkanlık” ve “zorbalık” geliştirmiş; baştaki büyükler ve zenginler de onu çıkarlarına uygun bularak korumuşlardır.”

-“Din, bana, sadece hükümdarları halklarının üstüne çıkarmak ve bunları hükümdarların gücüne teslim etmek için icat edilmiş gibi geliyor.”

-“Doğadan edindiğimiz her bilgi, tanrıları öldürmektedir. Tıpkı bilmediklerimizin tanrıların doğumuna sebep oluşu gibi.”

-“Doğa, insana aklını kullanmasını ve rehberi yapmasını söyler; din ise insan aklının yozlaşmış olduğunu, güvenilmez bir rehber olduğunu ve hilekâr bir Tanrı tarafından yaratıklarına yoldan çıkmaları için rehberlik yapmak üzere verilmiş olduğunu öğretir.”

-“İnsanlar, başlarına gelen ve nedenlerini bilip anlayamadıkları felâketleri tanrısal bir varlığa bağlamışlar; bunları onun yaptığına inanmışlardır.”

-“İnsanların batıl inançlara sahip olmasının tek nedeni korkak bir varlık olmasıdır; korkak olmasını tek nedeni de cahil olmasıdır.”

-“İnsanoğlu Tanrı hakkındaki düşüncelerinin gerçekçi bir muhasebesini yapacak olursa, tanık olduğu olayların bilinmeyen, gizli kalan nedenlerini dile getirmek için çoğu zaman «tanrı» sözcüğünü kullandığını itiraf etmek zorunda kalır. Bu sözcüğü, nedenlerin kaynağını bulamadığı, doğal olanın kaynağı anlaşılır olmaktan çıktığı zaman kullanmaktadır. Ya da nedenleri birbirine bağlayan zincirin halkalarını kaybettiği anda, sonucu Tanrı’ya bağlayarak sorunu çözer ve araştırmasına son verir. Bu yüzden, bir şeyin oluşunu tanrılara bağladığında, aslında zihnindeki karanlığın yerini, hayret duygusuyla önünde eğildiği alışılmış bir sese terk etmekten başka bir şey mi yapıyor?”

-“Tanrı fikri yeryüzüne o kadar genel olarak neşredilmiştir ki, insan türünün evrensel bir hatasından başka bir şey değildir. Şimdi geriye kalan şey, bu hatanın faydalı olup olmadığının incelenmesidir.”

-“Tanrı kavramının kaynağı, insanın duyduğu acıda, korkuda ve tedirginliktedir.”

-“Yeryüzünün bütün dinlerinde ‘orduların Tanrısı’nı, ‘kıskanç bir Tanrı’, ‘intikamcı bir Tanrı’, ‘yakıp yıkan bir Tanrı’, katliamdan zevk alan ve kullarının onun bu zevkine hizmet etmeyi görev bildikleri bir ‘Tanrı’ buluruz. ... İnsan ... sadece din adamlarının hayal ürünü hikâyelerinden tanıdığı tanrısının boyunduruğu karşısında eğilmek zorunda olduğuna inanır; o din adamları ki her mutsuz ölümlüyü önyargı zincirine bağladıktan sonra onun efendisi olarak kalırlar ya da onu tanrının yeryüzündeki temsilcisi olan –ve tanrılardan daha az korkunç olmayan– tiranların mutlak iktidarı karşısında savunmasız bırakırlar.”

-“Teoloji, doğal süreçlere yönelik bilgisizliğin yol açtığı bir sistemden başka bir şey değildir. İnsan bazı olguların varlığını tanrılara atfetmekle... aslında kendi zihninin karanlıkları yerine tanrısal gücü ikâme etmekten başka bir şey yapmıyor. Bu ses onun huşu dolu bir saygı ile dinlemeye alışkın olduğu bir ses değil midir?”

-“Tutkulardan ve arzulardan yoksun bir insan, insan olmaktan çıkar.”

Gelecek yazımızda konuya devam edeceğiz.